第一百四十卷 阿毗達(dá)磨大毗婆沙論

第一百四十卷 阿毗達(dá)磨大毗婆沙論

大種蘊(yùn)第五中執(zhí)受納息第四之四

以無(wú)間道證預(yù)流果。修彼道時(shí)四念住。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。乃至廣說(shuō)。問(wèn)何故作此論。答欲止他宗顯己義故。謂或有說(shuō)。無(wú)未來(lái)修。勿有未作而已得故。為遮彼執(zhí)顯有未來(lái)修。彼雖未起已起彼類故。或復(fù)有說(shuō)二心俱行。以見(jiàn)聞等俱時(shí)有故。為遮彼執(zhí)顯無(wú)二心俱行。剎那迅轉(zhuǎn)非俱似俱故。或復(fù)有說(shuō)。四正斷等非一時(shí)有用因異故。為遮彼執(zhí)顯此同時(shí)得有四種體無(wú)別故�；驈�(fù)有說(shuō)。信等唯無(wú)漏。經(jīng)說(shuō)異生無(wú)信等根故。為遮彼執(zhí)明信等通有漏。契經(jīng)但說(shuō)無(wú)漏根故。或復(fù)有說(shuō)。根力體異。由彼勝劣位差別故。為遮彼執(zhí)顯位雖殊而根力用一體有故�；驈�(fù)有說(shuō)。覺(jué)支通有漏。說(shuō)不凈俱修念覺(jué)支故。為遮彼執(zhí)顯覺(jué)支唯無(wú)漏。經(jīng)說(shuō)有俱非同時(shí)俱故�；驈�(fù)有說(shuō)。近分地有喜。經(jīng)說(shuō)依喜斷出離憂故。為遮彼執(zhí)明近分無(wú)喜。經(jīng)說(shuō)已斷當(dāng)斷名斷故�；驈�(fù)有說(shuō)。正語(yǔ)業(yè)命不俱時(shí)有。一剎那中無(wú)二身語(yǔ)故。為遮彼執(zhí)。顯三戒俱三根所起。一時(shí)可得故。或復(fù)有說(shuō)。預(yù)流一來(lái)亦得靜慮。為遮彼執(zhí)顯俱不得未離欲故。或復(fù)有說(shuō)。忍即是智。為遮彼執(zhí)顯忍非智。以于諦境未審決故�；驈�(fù)有說(shuō)。異生不斷惑未見(jiàn)諦故。為遮彼執(zhí)明異生亦斷惑見(jiàn)粗等故�；驈�(fù)有說(shuō)。圣者不以世俗道斷惑。為遮彼執(zhí)。顯圣自在隨用何道故�；驈�(fù)有說(shuō)。上地亦有正思惟支。為遮彼執(zhí)顯上地?zé)o彼支以無(wú)尋故�；驈�(fù)有執(zhí)。無(wú)色亦有無(wú)漏戒支。為遮彼執(zhí)。顯彼無(wú)戒以無(wú)色故。或復(fù)有說(shuō)。三三摩地義別體同。為遮彼執(zhí)。明體亦異行相別故。為止此等種種異宗顯正所明。故作斯論。

以無(wú)間道證預(yù)流果。修彼道時(shí)四念住幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。四正斷。四神足。五根。五力。七覺(jué)支。八道支。四靜慮。四無(wú)量。四無(wú)色。八解脫。八勝處。十遍處。八智三等持。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。答念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)六。道支現(xiàn)在未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持�，F(xiàn)在未來(lái)一。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四者。此則遮二心俱行。及無(wú)未來(lái)修執(zhí)。若有二心俱時(shí)行者。則應(yīng)現(xiàn)在修四念住。然四念住必不俱行。一心相應(yīng)無(wú)四慧故。不可此四一體建立行相所緣俱有異故。非一相續(xù)多心并起。勿由彼成多有情故。若未來(lái)世無(wú)修義者。則所修善無(wú)增廣義。起多加行則為唐捐。設(shè)功用多所獲少故。又初成佛時(shí)應(yīng)未具足一切功德。勿有此等過(guò)失故。有未來(lái)修。未來(lái)世寬故具修四。現(xiàn)修勢(shì)用能引當(dāng)來(lái)種類法。得令現(xiàn)前故。現(xiàn)在一者。謂雜緣法念住。見(jiàn)道諦故。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四者。此則遮說(shuō)正斷神足非俱時(shí)有一。正勤體有四。所作如燈。一時(shí)有四作用。一三摩地由四因生故。從所因立四名稱。未來(lái)修者。亦體一義分故�，F(xiàn)在未來(lái)各言修四根力。現(xiàn)在未來(lái)五者。此則遮根力體異。及說(shuō)五種次第生執(zhí)。雖根力位異而自體無(wú)別。即一信等有生破二用立根力名互不相違。相資俱起故。此五種非次第生。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)六者。此則遮說(shuō)近分有喜。此處未得上根本地。未離下怖。不生喜故。經(jīng)說(shuō)依喜斷出離憂者。依加行道說(shuō)。非無(wú)間道故不相違。此依未至無(wú)喜故六。道支現(xiàn)在未來(lái)八者。此則止正語(yǔ)業(yè)命不俱者意。無(wú)貪嗔癡所發(fā)無(wú)表。各有七種俱時(shí)起故。無(wú)靜慮者。此則止預(yù)流一來(lái)亦得靜慮者意。此未離欲入見(jiàn)道故。已離欲者非二向故。無(wú)無(wú)量者。此遮無(wú)量亦通無(wú)漏。及見(jiàn)道中修無(wú)量執(zhí)。此緣有情故。非無(wú)漏見(jiàn)道迅速。又初得故不能兼修。又復(fù)未得根本地故。不修無(wú)量。無(wú)無(wú)色者。此遮無(wú)色有見(jiàn)道執(zhí)。無(wú)色中無(wú)遍緣智故必?zé)o見(jiàn)道。又此未得無(wú)色定故。無(wú)解脫無(wú)勝處無(wú)遍處者。此遮前三解脫等。亦通無(wú)漏者執(zhí)。十六行相所不攝故不名無(wú)漏。又爾時(shí)未得根本地故。彼皆不修無(wú)智者。此則遮說(shuō)忍即是智。忍于諦境未如實(shí)審決故不名智。又于此位自分修故。不修未來(lái)諸智。是故言無(wú)等持�，F(xiàn)在未來(lái)一者。此則遮說(shuō)三三摩地義別體同。以三等持行相異故。體亦有別。一者。謂無(wú)愿等持道類忍時(shí)。唯修此故。雖八忍皆無(wú)間道。依證果位說(shuō)道類忍非余。

以無(wú)間道證一來(lái)果。修彼道時(shí)四念住。乃至三等持。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。答若倍離欲染。入正性離生修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足。現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)六。道支現(xiàn)在未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持�，F(xiàn)在未來(lái)一。若倍離欲染入正性離生者。此則遮說(shuō)異生不斷惑。然異生類能以粗等六種行相。離欲界染乃至無(wú)所有處染。若先已離六品欲染。名倍離欲。倍后三故。所余文句皆如前釋。

若從預(yù)流果以世俗道證一來(lái)果。修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)六。道支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處智。現(xiàn)在一。未來(lái)七。等持現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。以世俗道。證一來(lái)果者。此則遮說(shuō)圣者不以世俗道斷惑。圣于二道。俱成就故。隨欲現(xiàn)前。即以彼斷。念住現(xiàn)在。一者。謂雜緣法念住。有漏離染無(wú)間道。必總緣故。根力現(xiàn)在未來(lái)五者。此則遮說(shuō)信等唯無(wú)漏。說(shuō)觀信等為集等故。佛觀三根。方說(shuō)法故。有漏亦有根力用故。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)者。此則遮說(shuō)覺(jué)支通有漏有漏不能如實(shí)覺(jué)故。說(shuō)不凈觀俱修念覺(jué)支者。依展轉(zhuǎn)因有俱而說(shuō)。未來(lái)六者。圣者起有漏道時(shí)。亦兼修無(wú)漏故。道支現(xiàn)在無(wú)者。雖道支通有漏。然覺(jué)支后說(shuō)故亦唯無(wú)漏。阿毗達(dá)磨有如此相。無(wú)無(wú)量等者。未至定中無(wú)彼根本地諸善法故。智現(xiàn)在一者。謂世俗智未來(lái)七者。除他心智。以無(wú)間道相違故。又未得故。此中但依八智作論。除盡無(wú)生。以位局故。等持現(xiàn)在無(wú)者。三等持雖通有漏。然此中說(shuō)無(wú)漏者。以無(wú)漏是解脫門故。此文說(shuō)第六無(wú)間道。以彼能證一來(lái)果故。余如前說(shuō)。若從預(yù)流果以無(wú)漏道證一來(lái)果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)六。道支現(xiàn)在未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處智。現(xiàn)在二。未來(lái)七。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。念住現(xiàn)在一者。謂法念住�；螂s不雜以四法智隨起一故。智現(xiàn)在二者。謂苦智法智二。或乃至道智法智二。等持現(xiàn)在一者。謂三中隨一。余如前說(shuō)。

以無(wú)間道證不還果修彼道時(shí)。四念住乃至三等持。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。答若已離欲染。依未至定入正性離生修。彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)六。道支現(xiàn)在未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持�，F(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)靜慮者。見(jiàn)道依下不修上故。余如前說(shuō)。

若依初靜慮入正性離生。修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)七。道支現(xiàn)在未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持。現(xiàn)在未來(lái)一。釋此文句準(zhǔn)前應(yīng)知。

若依靜慮中間。入正性離生修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八靜慮現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)一。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持�，F(xiàn)在未來(lái)一。覺(jué)支現(xiàn)在六者。靜慮中間無(wú)喜根故。依上修下故。未來(lái)七。道支現(xiàn)在七者。此遮上地有尋者執(zhí)此上心細(xì)故無(wú)有尋。余如前說(shuō)。若依第二靜慮。入正性離生修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)二。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持。現(xiàn)在未來(lái)一。釋此文句準(zhǔn)前應(yīng)知。

若依第三靜慮。入正性離生修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)三。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持。現(xiàn)在未來(lái)一。釋此如前。

若依第四靜慮入正性離生修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處。無(wú)智等持�，F(xiàn)在未來(lái)一。此隨所應(yīng)如前釋。

若從一來(lái)果以世俗道證不還果。修彼道時(shí)念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)六。道支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在一。未來(lái)七。等持現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。釋此文句如前應(yīng)知。若從一來(lái)果以無(wú)漏道證不還果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)六。道支現(xiàn)在未來(lái)八。無(wú)靜慮。無(wú)無(wú)量。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在二。未來(lái)七。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。皆如前釋。以無(wú)間道證神境智通。修彼道時(shí)。四念住乃至三等持。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。答若諸異生。依初靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。無(wú)覺(jué)支。無(wú)道支。靜慮�，F(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)色。解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)二。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)等持。此中念住現(xiàn)在一者。謂身念住。神境智通。但緣色故。彼無(wú)間道亦但緣色。問(wèn)如金剛喻定緣有頂四蘊(yùn)�；�三界滅道漏盡通。緣有頂四蘊(yùn)。如是則所緣�；虍悺４酥泻喂噬窬持峭ㄅc無(wú)間道。必同緣色。答金剛喻定與最初盡無(wú)生智。俱是觀諦斷煩惱道。但求離染非于所緣。有所轉(zhuǎn)作故。所緣或異。神境通等皆是隨事作意。俱欲于境變現(xiàn)了知故。所緣必同。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四者。根本地中有漏功德由同地故。隨應(yīng)皆修解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)二者。謂初二解脫彼在初二靜慮系故。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四者。謂初四勝處。亦彼系故。智現(xiàn)在未來(lái)一。謂世俗智。問(wèn)何故無(wú)他心智。答無(wú)間道中不修彼故。是容睱道之所修故。余隨所應(yīng)如前說(shuō)。

若諸圣者依初靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)七。道支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)色解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)二。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在一。未來(lái)七。等持現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。靜慮現(xiàn)在未來(lái)一者。問(wèn)圣者已離第三靜慮染得第四靜慮。依初靜慮修神境通。無(wú)間道中應(yīng)言靜慮未來(lái)修四。無(wú)漏通依上下修故何故但說(shuō)未來(lái)一耶。答有說(shuō)。應(yīng)言未來(lái)修四而不說(shuō)者當(dāng)知有余。有說(shuō)。此中依漸次者說(shuō)。謂從具縛入正性離生。乃至得不還果已。依初靜慮修神境通無(wú)間道中。未來(lái)修一。不修上者以未得故。有說(shuō)。假使離第三靜慮染。依初靜慮修神境通。亦但修一不修上地故。問(wèn)豈不依初靜慮斷上地染。及無(wú)學(xué)者。修練根時(shí)亦修上地所有功德耶。寧說(shuō)依下不能修上。答斷上地惑能修上者。以彼地道所治同故。法斷彼惑能治必修。無(wú)學(xué)練根如得彼果。是故此皆依下修上。諸通不爾故不修上。如見(jiàn)道中唯修自下。此例非理。見(jiàn)道是初得種性未自在故。唯自分修。修道是已得種性。于彼自在寧不兼修。然五通是勝功德。修加行時(shí)必極作意。若諸靜慮已得自在何理為障而不兼修。由此應(yīng)知前說(shuō)者好。無(wú)無(wú)色等準(zhǔn)此應(yīng)知。余如前說(shuō)。

若諸異生依第二靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。無(wú)覺(jué)支。無(wú)道支。靜慮。現(xiàn)在。未來(lái)一無(wú)量�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)色。解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)二。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)等持。靜慮�，F(xiàn)在未來(lái)一者。彼已得下地。而不修者。有漏功德唯自地修墮界地故。余如前說(shuō)。

若諸圣者。依第二靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)七。道支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)二。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)色。解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)二。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在一。未來(lái)七。等持現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。靜慮未來(lái)二者。謂初二靜慮初唯無(wú)漏。余如前說(shuō)。

若諸異生依第三靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。無(wú)覺(jué)支。無(wú)道支。靜慮。現(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處智。現(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)等持。無(wú)量未來(lái)三者。除喜無(wú)量。無(wú)解脫等者。第三靜慮樂(lè)所迷故。無(wú)解脫等。厭行功德凈解脫等。雖作欣行相。由地有災(zāi)橫故亦不得。有余如前說(shuō)。

若諸圣者。依第三靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)七。道支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)三。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)無(wú)色。無(wú)解脫。無(wú)勝處。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在一。未來(lái)七。等持現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。廣釋如前。若諸異生。依第四靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。無(wú)覺(jué)支。無(wú)道支。靜慮�，F(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)無(wú)色解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)一。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。遍處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。智現(xiàn)在未來(lái)一。無(wú)等持。解脫。未來(lái)一者。謂凈解脫身作證具足住。勝處未來(lái)四者。謂后四勝處。遍處。未來(lái)八者。謂前八遍處。由此地中離八災(zāi)橫故。有此等清凈功德。余如前說(shuō)。若諸圣者。依第四靜慮修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在無(wú)未來(lái)七。道支現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)四。無(wú)量現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)無(wú)色。解脫�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)一。勝處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。遍處現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)八。智現(xiàn)在一。未來(lái)七。等持現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。廣釋如前。

以無(wú)間道。證天耳智通。他心智通。宿住隨念智通。死生智通。修彼道時(shí)。四念住乃至三等持。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。答如神境智通。應(yīng)隨相說(shuō)。由此五種皆依四靜慮。異生圣者俱能起故。然修天耳死生智通。無(wú)間道時(shí)�，F(xiàn)在念住如神境智通說(shuō)。以俱緣色作身念住故。修他心智通。無(wú)間道時(shí)。現(xiàn)在唯起心念住。修宿住隨念智通無(wú)間道時(shí)�，F(xiàn)在唯起法念住。余隨所應(yīng)皆如前說(shuō)。

以無(wú)間道。證漏盡智通修彼道時(shí)。四念住。乃至三等持。幾現(xiàn)在修。幾未來(lái)修。答若依未至定。證阿羅漢果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)色�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。解脫現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)勝處。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在二。未來(lái)六。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。念住現(xiàn)在一者。謂法念住�；螂s不雜。四類智。二法智。隨一現(xiàn)前故。靜慮未來(lái)四者。斷有頂惑。通修上下能治道故。無(wú)無(wú)量等者。爾時(shí)不修有漏法故。有漏不能治有頂故。無(wú)色。解脫。未來(lái)三者。謂前三無(wú)色。及即彼三解脫通無(wú)漏故。智現(xiàn)在二者。謂滅智法智二�；虻乐欠ㄖ嵌��；蚩嘀穷愔嵌�。乃至或道智類智二。未來(lái)六者。除世俗智。及他心智。彼有漏故。與無(wú)間道相違故。等持現(xiàn)在一者。謂空無(wú)相無(wú)愿隨一現(xiàn)前。金剛喻定與六智相應(yīng)故。此中但說(shuō)斷有頂惑第九無(wú)間道。彼能證得漏盡智通故。余如前說(shuō)。

若依初靜慮。證阿羅漢果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)七。道支現(xiàn)在未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)色�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。解脫現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)勝處。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在二。未來(lái)六。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。若依靜慮中間。證阿羅漢果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足�，F(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)色。現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。解脫現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)勝處。無(wú)遍處智�，F(xiàn)在二。未來(lái)六。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。若依第二靜慮。證阿羅漢果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)色�，F(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。解脫現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)勝處。無(wú)遍處智。現(xiàn)在二。未來(lái)六。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。若依第三第四靜慮。證阿羅漢果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支�，F(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在七。未來(lái)八。靜慮現(xiàn)在一。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)色。現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。解脫現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)三。無(wú)勝處。無(wú)遍處智。現(xiàn)在二。未來(lái)六。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。此隨所應(yīng)如前釋。

若依無(wú)色定。證阿羅漢果修彼道時(shí)。念住現(xiàn)在一。未來(lái)四。正斷神足現(xiàn)在未來(lái)四。根力現(xiàn)在未來(lái)五。覺(jué)支現(xiàn)在六。未來(lái)七。道支現(xiàn)在四。未來(lái)八靜慮現(xiàn)在無(wú)。未來(lái)四。無(wú)無(wú)量。無(wú)色�，F(xiàn)在一。未來(lái)三。解脫現(xiàn)在一。未來(lái)三。無(wú)勝處。無(wú)遍處智。現(xiàn)在二。未來(lái)六。等持現(xiàn)在一。未來(lái)三。依無(wú)色定者。謂依空無(wú)邊處�；蛞雷R(shí)無(wú)邊處�；蛞罒o(wú)所有處。由此三地皆有無(wú)漏道。能離非想非非想處染故。非想非非想處。定力昧劣非無(wú)漏道所依止故。此中不說(shuō)道支。現(xiàn)在四者。此則遮說(shuō)無(wú)色界有無(wú)漏戒。及說(shuō)上地有正思惟者意。以無(wú)所依四大種故。及上地心漸微細(xì)故。問(wèn)如無(wú)無(wú)漏大種。而有無(wú)漏戒。如是雖無(wú)彼地大種。而有彼地戒。斯有何失。答無(wú)漏戒不墮界地。隨所依身大種所造。由此雖無(wú)無(wú)漏大種。而有所造無(wú)漏戒。有漏戒必墮界地。唯為自地大種所造。彼無(wú)大種故戒亦無(wú)。問(wèn)若無(wú)漏戒隨所依身大種所造者生欲色界入無(wú)漏無(wú)色定時(shí)應(yīng)起彼定俱無(wú)漏戒有所依身大種故。答雖無(wú)漏戒隨所依身大種所造。然隨何地要有大種造。有漏戒方隨彼類起。無(wú)漏戒無(wú)色中無(wú)有大種造。有漏戒故無(wú)漏戒于彼亦無(wú)。依彼所有發(fā)無(wú)漏故。問(wèn)何故戒體唯色。答遮惡色起故。又是身語(yǔ)業(yè)性故。身語(yǔ)二業(yè)色為體故。問(wèn)何故意業(yè)非戒。答不能親遮惡戒故。問(wèn)何故惡戒非意業(yè)。答未離欲者。皆成就不善意業(yè)。彼豈悉名犯戒或不律儀耶。是故惡戒非意業(yè)。又善意業(yè)若是善戒。則應(yīng)一切不斷善者悉名住律儀。彼皆成就善意業(yè)故。若許爾者。便一有情名住律儀。亦名住不律儀者。則應(yīng)無(wú)有三種差別。如是則與圣教相違故。善惡戒俱非意業(yè)。又世共許防禁身語(yǔ)說(shuō)名戒故。意業(yè)非戒。應(yīng)知意業(yè)是發(fā)戒因。不可戒因即名為戒。勿令因果有雜亂失。是故無(wú)色道支唯四。未來(lái)通修下地?zé)o漏故。具有八無(wú)色解脫�，F(xiàn)在一者。謂前所依三地隨一。余如前釋。